Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί λόγοι που οι άνθρωποι αποφασίζουν να έρθουν για συμβουλευτική. Μπορεί να υπάρχουν συγκεκριμένα μοτίβα που επανέρχονται στη συμπεριφορά του ατόμου και να θέλει να τα αλλάξει. Μπορεί να βρίσκεται εν μέσω παροδικών, μεταβατικών φάσεων και στρεσσογόνων καταστάσεων (π.χ. προετοιμασία για γάμο, φροντίδα συγγενικού ασθενούς προσώπου). Μπορεί να καλείται να πάρει σημαντικές αποφάσεις για τη ζωή του ή να αισθάνεται εγκλωβισμένος. Μπορεί να χρειάζεται να κατανοήσει τα ψυχοσωματικά συμπτώματα που εμφανίζονται χωρίς εμφανή οργανικά αίτια.
Η συμβουλευτική αποτελεί ένα χρήσιμο μέσο για όποιον ενδιαφέρεται για την προσωπική του ανάπτυξη και τη διερεύνηση και κατανόηση της συμπεριφοράς του, καθώς και για την αντιμετώπιση θεμάτων που τον απασχολούν.
Ο ψυχίατρος έχει ολοκληρώσει τις σπουδές του στην ιατρική και συνταγογραφεί φάρμακα. Ο ψυχολόγος έχει ολοκληρώσει σπουδές σε τμήμα ψυχολογίας και η συμβουλευτική διαδικασία γίνεται μέσω του λόγου, της συζήτησης.
Σίγουρα μπορεί κανείς να συζητήσει τα προβλήματά του με τα κοντινά του πρόσωπα. Κάποιες φορές όμως αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό. Επιπλέον, η γνώμη και η συμβουλή ενός φίλου μπορεί να επηρεαστεί από τα προσωπικά του βιώματα.
Ο ψυχολόγος, τηρώντας το απόρρητο σύμφωνα με τον κώδικα δεοντολογίας, έχει την κατάλληλη επιστημονική εκπαίδευση ώστε να δίνει τη δυνατότητα στο άτομο να εστιάσει στον εαυτό του, να δει πιο καθαρά, να κατανοήσει τον εαυτό του και να προχωρήσει προς την προσωπική του ανάπτυξη.
Κάθε συνεδρία έχει διάρκεια 50 λεπτά της ώρας.
Συνηθίζεται να πραγματοποιείται μία συνεδρία την εβδομάδα. Ωστόσο η συχνότητα είναι κάτι που μπορεί να συμφωνηθεί κατά περίπτωση.
Όταν κρίνει το άτομο που έρχεται για συμβουλευτική ότι έχουν επιτευχθεί οι στόχοι για τους οποίους ήρθε. Η διάρκεια δεν είναι προκαθορισμένη και δεν είναι ίδια για όλους και για όλες τις περιπτώσεις.